zijn JAHWEH en Jezus Dezelfden?

Afgelopen week werd ik van verschillende zijden benaderd over de opvatting dat JAHWEH en de Messias dezelfde Persoon zouden zijn. Is dat waar of niet waar? Daarover gaat deze weblog.

JAHWEH spreekt tot de Messias

Laat ik voor het meest duidelijk antwoord op deze vraag, verwijzen naar Psalm 110. Er is geen passage in de hele Hebreeuwse Bijbel te vinden, dat zo dikwijls in het ‘Nieuwe Testament’ wordt aangehaald als deze psalm. Deze bij uitstek messiaanse psalm vangt aan met:

Aldus luidt het woord des HEREN (JAHWEH) tot mijn Heer (adoni): Zet u aan mijn rechterhand, totdat Ik uw vijanden gelegd heb als een voetbank voor uw voeten.
Psalm 110:1

Hier vinden we de uitnodiging van JAHWEH aan “mijn Heer”, om zich te zetten aan zijn rechterhand. “Mijn Heer” hier is niemand minder dan de Messias, de Zoon van David, zoals overvloedig blijkt uit o.a. Mat.22:42-45; Hand.2:34; Ef.1:20; 1Kor.15:25; Hebr.1:13, 10:12,13.

Verderop in psalm 110 (:4) zweert JAHWEH, dat deze verhoogde Messias priester zal zijn naar de orde van Melchizedek. Deze laatste naam voert ons terug naar Genesis 14:18-20 waar we lezen over de koning van Salem, die tevens priester was van God, de Allerhoogste. Zó zal de Messias zijn: niet alleen koning maar ook priester van de Allerhoogste. Dit alles zou slechts wartaal zijn, als we er vanuit zouden moeten gaan dat JAHWEH en de Messias dezelfden zijn.
Het onderscheid in Psalm 110 tussen enerzijds JAHWEH God en anderzijds de Heer, wordt consequent handhaafd in het NT. Denk alleen maar aan de aanhef van vrijwel alle brieven waar we lezen “genade en vrede van GOD onze VADER én van de HEER JEZUS Christus“. En kernachtig legt Paulus in 1Kor.8:6 uit:

… voor ons nochtans is er maar één God, de Vader, uit wie alle dingen zijn en tot wie wij zijn, en één Heer, Jezus Christus…

beeld van God

Als de Schrift zo helder is in het onderscheid tussen de ene God en de Heer Jezus Christus, hoe komt men er dan toe om beide Personen te vereenzelvigen? Het op het eerste gezicht vreemde antwoord is, dat de Schrift zelf, ons in deze vereenzelviging soms voorgaat. Het probleem alleen is, dat de meeste mensen geen idee hebben wat hier achter schuilgaat.

De Zoon van God is volgens de Schrift het “beeld van de ongeziene God” (Kol.1:15). Het woord voor ‘beeld’ is in het Grieks ikoon. Een ikoon is een voorstelling of representatie. Zo zeggen we, wijzend op een munt: dat is de koningin (vergl. Mat.22:20), hoewel iedereen begrijpt dat dit letterlijk niet waar is. Het is een beeld van de koningin. Zo’n stijlfiguur heet daarom met recht beeldspraak. Is de Heer Jezus Christus God? Ja, maar niet letterlijk. Hij is het beeld van God. In de theologie heeft onbegrip hierover, geleid tot de meest complexe redeneringen. Met als gevolg dat we zitten opgescheept met begrippen die door niemand worden begrepen. Termen die de Schrift niet kent maar wel ABC zijn in orthodoxe theologie. Denk maar aan uitdrukkingen als drieëenheid, één wezen en drie personen, God de Zoon, twee naturen, etc. Hoezeer ook heilig verklaard, het zijn stuk voor stuk, “woorden van menselijke wijsheid”.

de Naam boven alle naam!

Omdat de Zoon het “beeld van de ongeziene God” is, mogen we ook beeldspraak in de Schrift verwachten. Zo lezen we aan de ene kant dat het de Messias is die straks op de Olijfberg zal verschijnen aan de stammen van Israël (Openb.1:7; Hand.1:11). Maar slaan we Zach.12:10 en 14:3,4 op, dan lezen we dat het JAHWEH is die aan hen zal verschijnen. Is dat tegenstrijdig? Nee, want de Messias is het beeld van God. Hem is “de Naam boven alle naam geschonken” (Filp.2:9). De Naam van JAHWEH! Zo kan Paulus in Filippi 2 vrijmoedig Jesaja 45:23 citeren waar JAHWEH verklaart dat alle knie zich voor Hem zal buigen en alle tong bij Hem zal zweren. Maar let op hoe Paulus dit weergeeft:

… opdat in de naam van Jezus zich alle knie zou buigen van hen, die in de hemel en die op de aarde en die onder de aarde zijn, en alle tong zou belijden….
Filippi 2:10,11 

Is dat niet wonderlijk? Jesaja spreekt van  JAHWEH voor wie elke knie zal buigen, terwijl Paulus het over de naam van Jezus heeft. Hoe kan dat? Antwoord: de naam van Jezus verwijst naar JAHWEH. Jezus betekent immers: JAHWEH redt! Hoe redt JAHWEH? Door de Heer Jezus Christus. Daarom zal bij het slotakkoord van de aeonen, uit alle mond het loflied klinken:

… Jezus Christus is Heer… TOT EER VAN God, de Vader!
Filippi 2:11

Delen: