grafstemming

Woensdag jl. was een club van theologen van de PKN bijeen om zich te beraden over de toekomst van de kerk. Het thema was: ‘De kerk: planten of begraven?’. Wanneer we afgaan op de verslagen van deze conferentie, was het daar bepaald geen vrolijke boel. ‘Grote delen van de kerk in Nederland, staan op instorten’. En ‘het ergste moet nog komen’, daarbij doelend op de massale uittocht van kerkgangers. ‘We zitten aan het sterfbed van de meer dan duizend jaar oude christelijke cultuur van het Westen’, stelde één van de sprekers.

De waarheid lijkt ook in deze kringen te zijn doorgedrongen, nl. dat ‘de kerk’ als instituut uitgepraat is. Dat blijkt niet zozeer uit het feit dat er geen hond (excusez moi) belangstelling meer lijkt te hebben, in wat ze te melden heeft. Want dat zou nog te maken kunnen hebben met het onbenul en de desinteresse van het grote publiek. Nee, het probleem is: de kerk is uitgepraat, omdat ze domweg weinig tot niets meer te melden heeft. Eén van de sprekers, merkte op:

Waar ik me het allermeeste zorgen over maak, is de innerlijke uitholling van het geloof van degenen die nog wel de kerkbanken vullen.

Inderdaad, maar waarom? Omdat degenen die op kansel staan het geloof hebben uitgehold. Zoals Paulus ooit (geparafraseerd) opmerkte: als onze prediking zonder inhoud is dan is ook uw geloof zonder inhoud (1Kor.15:14). Men spreekt misschien wel geleerd en genuanceerd maar men durft niet te zeggen: zó is het. “De Schrift zegt…”. Punt. “Er staat geschreven…!”. Uitroepteken. Zelfs de stroming die in de 70-er jaren van de vorige eeuw krachtig opkwam voor de betrouwbaarheid van de Bijbel (EO, EH, enz.) is een stille dood gestorven. Eén van hen schreef in 1977 dat wanneer…

… het geloof het rationele, historische karakter zou verliezen en vooral zou afrekenen met de verhalen van Genesis 1-11 dat het geloof dan een irrationele, absurde sprong in het duister zou worden.
W.J.Ouweneel in ‘jeugd in een stervende eeuw’; pag. 18

Ziedaar in een notendop de ontwikkeling die deze stroming zélf, gedurende de laatste decenia heeft doorgemaakt! Hetzelfde traject dat eerder de VU en de gereformeerden kerken, etc. hadden doorlopen. Ingepakt door menselijke filosofie en voor ‘wijs’ willen worden aangezien in de wereld. Maar ondertussen weet men steeds minder zeker en noemen sommigen zich zelfs graag agnost. Of Genesis 1 historische betrouwbaar is…? Ach, er zijn wel tien manieren om dit hoofdstuk te lezen, zo wordt gezegd. Dus wie maalt daar nog om? Of Adam echt geleefd heeft en de gebeurtenissen zoals verhaald in de eerste hoofdstukken van Genesis werkelijk hebben plaatsgevonden? Tja, dat is een lastig punt. Een goede verstaander begrijpt allang dat het antwoord ‘nee’ is, alleen durft men dat in dit stadium nog niet hardop te zeggen. Want dat kan de achterban (nog) niet aan. Is wat Paulus zegt over b.v. homosex maatgevend? Oei, deze vraag is een olifant in een porseleinkast. Geen ja en geen nee dus. En zo glijdt men steeds verder weg, waarbij men zich over de uitkomst geen illusies hoeft te maken.

Nou ja, men tracht deze uitholling van het geloof hier en daar te camoufleren met veel charismatisch kabaal en verhalen over vermeende wondertekenen. Maar het is precies zoals de eerder genoemde auteur dertig jaar geleden al analyseerde:

Vele naamchristenen zullen helaas de wonderen aanvaarden en de waarheid afwijzen (…). Zo zien we het vandaag al groeien: de betrouwbaarheid van de Bijbel wordt ontkracht en de ontvankelijkheid voor wonderen neemt toe.
‘de schepping in het geding’; pag. 62; 1981

Enfin, hoe triest zulke ontwikkelingen op zich ook zijn, ze hoeven ons niet te verbazen of te verontrusten. Integendeel, het gaat nl. zoals het is voorzegd m.b.t. “de laatste dagen”. Een reden dus juist, om temidden van de grote meerderheid die gedesoriënteerd en op drift is, te blijven staan op het onwankelbare fundament van “de Schriften”.

Delen: