donderpreek op de Areopagus? (Chan 5)

Francis Chan betoogt in hoofdstuk 4 van zijn ‘bestaat de hel?’, dat de hel een belangrijk motief was in de prediking van de apostelen. Chan begint hij met een opmerkelijke vaststelling:

Allereerst verdiepen we ons in Paulus’ visie op de hel. Het eerste wat opvalt is dat hij het woord zelf nergens gebruikt. Dringt het tot u door? Nergens in zijn dertien brieven gebruikt hij het woord ‘hel’.

Voor de goede orde: het woord ‘hel’ wordt nergens in het NT gebruikt. Jezus sprak twaalf keer van Gehenna en verwees daarmee naar een dal bij Jeruzalem waar tijdens het Messiaanse rijk lijken zullen liggen. In zijn prediking tot Israël verwees Hij daarnaar, met het oog op de komst van het Koninkrijk. Toen het volk haar Messias afwees en Paulus om die reden geroepen werd om naar de natien te gaan, kwam Gehenna letterlijk en figuurlijk buiten het gezichtsveld van de prediking te liggen.

pijnlijke operatie
Niettemin spreekt Paulus in zijn brieven wel degelijk over oordeel en gericht. “God zal een ieder vergelden naar zijn werken”, schreef hij aan de Romeinen (2:6). “Verdrukking en benauwdheid zal komen over iedere menselijke ziel die het kwade bewerkt” (Rom.2:9). Maar let op: oordeel staat nooit in een duister perspectief van eindeloze verdoemenis. Integendeel: de redding (1Tim.2:4; 4:10), rechtvaardiging (Rom.3:23,24; 5:18) en levendmaking (1Kor.15:22) van ieder mensenkind is op voorhand bij Paulus gegarandeerd! Juist met dit oogmerk zullen nog pijnlijke ingrepen plaatsvinden. Oordeel is in de Bijbel altijd corrigerend. Neem dat perspectief weg, en God verandert in demon die zonder einde toornt en foltert.

donderpreek op Areopagus?
Chan schrijft:

Net als de meesten van u kan ik mij eraan ergeren wanneer ik een straatprediker een verhaal van hel en verdoemenis hoor houden (…) Maar de beste stuurlui staan al wal. Want tegelijk moet ik toegeven dat de toespraak van Paulus in Handelingen 17 toch wel erg veel weg heeft van zo’n  donderpreek.

Wat een misvatting! Paulus spreekt op de Areopagus te Athene over de ene GOD die “de wereld gemaakt heeft en al wat daarin is” en “aan allen leven en adem en alles geeft“. Die “niet ver is van een ieder van ons, want in Hem leven wij, bewegen wij ons en zijn wij”. Terwijl Paulus deze dingen indringend naar voren brengt, roept hij zijn publiek op tot bezinning. “Bekering” zeggen de meeste vertalingen, maar het Griekse woord dat Paulus gebruikt (metanoia), betekent letterlijk ‘om-denken’, ‘na-denken’ en vandaar ‘bezinning’. Waarom? Paulus verklaart:

… omdat Hij een dag heeft bepaald, waarop Hij de aardbodem rechtvaardig zal oordelen door een man, die Hij aangewezen heeft, waarvan Hij voor allen het bewijs geleverd heeft door Hem uit de doden op te wekken.
Handelingen 17:31

Spreekt Paulus hier over hel en verdoemenis of iets dat “erg veel weg heeft van zo’n  donderpreek”, zoals Chan beweert? Met een hel en verdoemenis-bril op, ontkomt hij niet aan zulke bijgedachten. Maar zetten we die bril af, dan blijkt Paulus ook in dit vers Evangelie te verkondigen! We horen in Paulus’ woorden de weerklank van Psalm 96:

De hemel VERHEUGE zich, de aarde JUICHE, de zee bruise en haar volheid, het veld en al wat daarop is, VERBLIJDE zich; dan zullen alle bomen des wouds JUBELEN voor de HERE, want Hij komt, WANT HIJ KOMT om de aarde te richten; Hij zal de wereld richten in gerechtigheid en de volken in zijn trouw.
Psalm 96:11-13

Hoezo donderpreek en hel en verdoemenis? Het is een reden tot vreugde om te weten dat God alle dingen zal recht zetten en ook terecht zal brengen. Want Hij is trouw. Hoe pijnlijk zijn operaties ook moge zijn, God heeft altijd het heil van zijn schepselen op het oog.

geloof gevend aan allen
En dan nog iets. De NBG-vertaling luidt: “waarvan Hij voor allen het bewijs geleverd heeft door Hem uit de doden op te wekken”. Letterlijk staat hier: geloof verschaffend (aorist = zonder horizon). Het werkwoord (Gr. parecho) hier, wordt in 16:16 vertaald met ‘aanbrengen’ en in 19:24 met ‘verschaffen’. Besef wat dat betekent. God verschaft, levert, brengt geloof aan allen! Hij wekte Jezus Christus daartoe op uit de doden. Opdat alle tong zal belijden, tot eer van God de Vader, dat Jezus Heer is.

Lichtstralen van genade liet Paulus schijnen op de Areopagus!
Wee degene die daar een donderpreek van hel en verdoemenis van maakt…

Delen: