Lucas over Jezus’ verjaardag
25-12-2018 - Geplaatst door Andre PietMet kerst vieren we Jezus’ verjaardag. Dat is de gangbare uitleg van dit feest. Dit ondanks het feit dat redelijk bekend is dat Jezus’ geboorte hoogst onwaarschijnlijk “midden in de winternacht” kan hebben plaats gevonden. De omstandigheden rond Jezus’ geboorte zoals Lucas daarover schrijft, wijzen in elk geval daar niet op. Denk maar aan het besluit van keizer Augustus tot registratie van heel de bewoonde wereld. Of aan de herders die ’s nachts in het veld waakten. Beiden kunnen bezwaarlijk in de winter hebben plaats gevonden. Maar wanneer dan wel? Als het seizoen al niet duidelijk is aan te wijzen, dan hoeven we naar maand, week en dag al helemaal niet te zoeken. Of misschien toch wel?
toen hij twaalf jaar werd
Nadat Lucas de gebeurtenissen voorafgaand en rond Jezus’ geboorte heeft verhaald vertelt hij nog van één enkele gebeurtenis uit Jezus’ jeugd, namelijk zijn eerste Pascha-viering in Jeruzalem. Lucas beschrijft in hoofdstuk 2 het volgende:
41 En zijn ouders gingen jaarlijks naar Jeruzalem, naar het feest van het Pascha. 42 En toen hij twaalf jaar werd terwijl zij optrokken naar het gebruik van het feest, 43 en zij de dagen voleindigden, bleef de jongen, Jezus, achter in Jeruzalem terwijl zij terugkeerden en zijn ouders wisten het niet.
Nemen we vers 42 heel letterlijk, dan informeert Lucas ons hier over het tijdstip dat Jezus twaalf jaar werd. Niet “was geworden” zoals veel vertalingen luiden, maar “werd”. Jezus werd twaalf toen hij en zijn ouders optrokken naar Jeruzalem voor het feest van Pascha. Dat betekent dat Jezus’ verjaardag dus vlak vóór het Pascha was! Dat geeft een speling van enkele dagen om zijn geboortedag vast te stellen. Ergens in de dagen dat de reis naar Jeruzalem plaatsvond, werd Jezus twaalf jaar. Deze voetreis van Nazareth naar Jeruzalem (ongeveer 130 kilometer) zal zo’n vier dagen in beslag hebben genomen. Aangezien de dag van het Pascha de 14e Nisan/Aviv is, zullen Jozef en Maria de 9e of de 10e van de maand uit Nazareth zijn vertrokken. Ergens in die dagen, tussen pakweg de 9e en de 13e Nisan werd Jezus twaalf jaar.
10 Nisan
Nu is er één dag in deze periode, die er Bijbels gezien uitspringt en dat is de 10e Nisan. Dat was namelijk de dag dat Israëlieten een lam in huis zouden nemen (Ex.12:3-6), om dat op de 14e van de maand te slachten. Komt deze 10e Nisan niet perfect in aanmerking als Jezus’ geboortedag? De dag immers dat het lam in het huis van Israël arriveerde!? Om later, op de 14e van die maand te worden geslacht? Want inderdaad, op die datum zou Jezus worden gekruisigd – “ons Pascha is geslacht” (1Kor.5:7)! Dan wordt het ook met recht een teken (Luc.2:12) dat Jezus bij zijn geboorte in een kribbe, een voederbak voor dieren werd gelegd! Want vanaf de 10e Nisan hadden Israëlieten immers een lam in huis.
acht dagen later
Gaan we uit van deze datum (10 Nisan), dan kunnen we vervolgens ook met precisie de dag van Jezus’ besnijdenis vaststellen. Want zijn besnijdenis vond (naar de gewoonte der wet) plaats op de achtste dag vanaf zijn geboorte (Luc.2:21). Wanneer we de 10e Nisan rekenen als de eerste dag dan is de 17e Nisan daarmee de achtste dag. En laat dat nu uitgerekend de datum zijn van de opstanding van Jezus Christus! Hij stierf op de 14e en drie dagen later stond hij definitief op uit de doden. Over die datering is veel te doen en te zeggen, maar daar ga ik op deze plaats gemakshalve even aan voorbij. Voldoende is het nu om er op te wijzen dat de achtste dag van Jezus’ besnijdenis typologisch zijn vervulling vindt in zijn opstanding. De acht spreekt van een nieuw begin (na de volheid van zeven) en het teken van de besnijdenis spreekt van de onthulling van nieuw leven!
Met een schijnbaar zijdelingse opmerking van Lucas (“toen hij twaalf jaar werd”) komt de datering van zowel Jezus’ geboorte als ook zijn besnijdenis in een geweldig licht te staan. Hij werd geboren op de dag dat Israël een lam in huis nam en besneden op dezelfde datum als dat hij eens voor altijd uit de doden zou verrijzen!