je kunt jezelf geen geloof geven…

In het Nederlands Dagblad (17-09-2024) las ik een interview met ene Eddo Evink (57), hoogleraar filosofie. Hij vertelt daarin onder andere over zijn vrijgemaakt-gereformeerde achtergrond. De antwoorden die hij vanuit de traditie kreeg aangereikt voldeden voor hem totaal niet.

Ik was een beetje bangig als kind. Volgzaam, braaf, ik voelde weinig ruimte om te puberen. In discussies over geloofszaken zocht ik wel de marges op. Ik vond het als kind al frustrerend dat je wél werd gestimuleerd om bijbelstudie te doen, maar wanneer je met allerlei vragen kwam, werd dat níét gewaardeerd. Dan kreeg je te horen: ‘Je moet niet alles willen begrijpen, je moet het geloven.’

En over de crisis in zijn studententijd:

Tegelijk belandde ik als student door die vrijheid al snel in een existentiële crisis. Het rationele kaartenhuis van het geloof stortte in elkaar. Ik realiseerde me: er klopt gewoon geen zak van, het is allemaal niet waar. Maar aan de andere kant was het geloof wel het belangrijkste wat ik tot dan toe had meegekregen. Ik kon mijn hele levensgeschiedenis niet zomaar doorknippen.

Ik ben nog lang in de zuil gebleven om gedoe te voorkomen, maar innerlijk was ik op zoek. Wat moet ik nou geloven? Waartoe ben ik op de wereld? Wat is de zin van alles? Ik heb nog een tijdje geprobeerd of er iets zou veranderen als ik elke dag braaf ging bidden. En zelfs toen ik besloot er helemaal mee te kappen, dacht ik: misschien komt het geloof nu dan alsnog!

Het was vooral de volgende uitspraak in het interview die mij trof (cursivering van mij, AP):

Wat me uiteindelijk hielp om ermee te stoppen, was dat ik me langzamerhand realiseerde dat je jezelf geen geloof kunt geven. Uiteindelijk heeft een gelovige een passieve relatie tot zijn geloof. Dat was een bevrijdend inzicht voor me. Je kunt wel tegen jezelf zeggen: en nu ga ik geloven dat het allemaal waar is! Maar als dat je vervolgens toch niet overtuigt, dan lukt dat niet. Je wordt overtuigd of niet.

Zonder het zich misschien te realiseren, bevestigt Eddo Evink hier een honderd procent Bijbelse waarheid. Geloof wordt je gegeven. Want inderdaad, je kunt jezelf niet overtuigen – je wordt overtuigd. Paulus zegt het zo in Efeze 2:8,9:

Want door GENADE zijn jullie geredden, door geloof, en dat niet uit jezelf: HET IS EEN GAVE VAN GOD; niet uit werken, OPDAT NIEMAND ROEME.

Hoe geweldig dat de ene GOD op Zijn tijd en wijze, uiteindelijk, elk creatuur zal overtuigen en brengen tot de hartelijke erkenning dat Jezus Heer is. Tot heerlijkheid van God de Vader! (Filp.2:9-11).

Delen: