de boom van kennis van goed en kwaad

Ik herinner me discussies destijds op catechisatie en de jeugdvereniging van de kerk waar ik als kind naar toe ging, over de (zogenoemde) zondeval in de hof van Eden. Het was een steeds weerkerend vraagstuk. Had God de ellende van deze overtreding niet gemakkelijk kunnen voorkomen? Of wist Hij niet van te voren dat de mens van de verboden vrucht zou eten? In dat geval was Hij niet alwetend en heeft Hij gefaald. Maar wist Hij het wel, dan is er dus opzet in het spel geweest en is God ‘de Auteur van de zonde’. Immers, Hij formeerde de listige slang, Hij plaatste die ene boom in het midden van de hof, Hij gaf het verbod (waardoor de zonde geprikkeld werd; Rom.7:6,8) en Hij had aan Adam een vrouw gegeven die gemakkelijk te verleiden bleek. De conclusie is onontkoombaar dat God kennelijk ‘de zondeval’ gepland heeft. Maar dat roept de prangende vraag op hoe Hij desondanks een goede God kan zijn? Op deze brandende vragen heb ik in de kerk of van de dominee nooit bevredigende antwoorden gekregen.

Toen ik vanuit de Schrift die antwoorden wel kreeg, drong ook het geheim van de verboden vrucht tot mij door. Altijd was mij slechts gewezen op het verbod om van die boom te eten maar nooit op wat het eten van die vrucht zou opleveren, nl. kennis van goed en kwaad. Adam en Eva kenden in de hof noch goed noch kwaad. Hen ontbrak niet alleen kennis van kwaad maar ook kennis van goed. Die horen bij elkaar. Kennis van goed is niet los verkrijgbaar. De mens leert het goede kennen (=waarderen) door contrast. Zou het Adam en Eva in de hof ooit zijn opgekomen om God te danken voor hun gezondheid? Nee, want hoe zouden ze dat naar waarde kunnen schatten als ze geen idee hadden van ziekte of pijn?

De vraag naar de oorsprong van het kwaad mag in de theologie dan een raadsel heten, in de Schrift verklaart GOD zelf de Schepper er van te zijn (Jes.45:7). Hij is de Schepper van licht en duisternis en van goed en kwaad. Het kwaad is in goede handen! Juist omdat GOD goed is wil Hij dat de mens het goede leert kennen. En dat maakte de creatie van het kwaad noodzakelijk. GOD maakte geen fout toen Hij de listige slang formeerde en het was evenmin een miscalculatie van Hem toen de mens van de verboden vrucht at en deze de hof moest verlaten. Het stond in het script. Het kwaad zou het goede zichtbaar maken zoals de duisternis van de nacht het licht van sterren zichtbaar maakt. Zonder ervaring met het kwaad zou de mens nooit kunnen verstaan hoe goed GOD is en wat het betekent dat Hij LIEFDE is. Een liefde die groter is dan de grootste vijandschap (Rom.5:8; Kol.1:20). Tegen de donkere achtergrond van vijandschap, zonde, lijden en dood schittert GODS LIEFDE. En elk schepsel zal daarvan eens blij getuigen (Filp.2:9-11)!

32 Want GOD heeft ALLEN onder ongehoorzaamheid BESLOTEN, om Zich over ALLEN te ontfermen.
33 O diepte van rijkdom, van wijsheid en van kennis Gods, hoe ondoorgrondelijk zijn zijn beschikkingen en hoe onnaspeurlijk zijn wegen!
(…)
36 Want UIT Hem en DOOR Hem en TOT Hem zijn alle dingen: Hem zij de heerlijkheid tot in de aeonen! Amen.
-Paulus in Romeinen 11-

Reageer op Facebook

Delen: