weest heilig?

AMSTERDAM – Veel christenen krijgen een beklemmend gevoel bij het begrip heilig. Je moet heilig leven, omdat God heilig is, is de mantra uit hun jeugd die nog nagalmt in hun zielen. Ze voelen zich overvraagd door een ethiek met zo veel ge- en verboden dat ‘heilig’ een onhaalbaar ideaal wordt, zegt dr. Joep Dubbink, de protestantse predikant uit Zeist die deze dagen officieel aantreedt als bijzonder hoogleraar Bijbelse theologie aan de Vrije Universiteit. “Want het scheidende, inperkende aspect van heiligheid – in de zin van afgezonderd, apart gesteld – is maar een nevenverschijnsel, stelt hij in zijn redevoering over Leviticus 19:1-2. In dit Bijbelgedeelte klinken de beroemde woorden die God tot Mozes sprak: ,,Wees heilig, want ik, de Heer, jullie God, ben heilig”. Daarna volgt een serie ge- en verboden (…) Als we heiligheid louter opvatten als ethische regels die wij na moeten volgen, zijn we bewakers van grenzen in plaats van bewaarders van het Geheim”, zegt Dubbink die zijn lezing bij de aanvaarding van zijn ambt, houdt ter afsluiting van een symposium over het begrip heiligheid.

Tot zover het bericht.

Wat dan wel “het Geheim” is van deze heiligheid, vermag Dubbink ons helaas niet duidelijk te maken. Hij blijft steken in nogal vage termen. Wat hij had moeten vermelden is dat er, recht vanuit de grondtekst, NIET staat: “weest heilig” maar “gij zult heilig zijn”. De meeste vertalingen van zowel Leviticus 19:2 als van 1Petrus 1:16 zijn FOUT. Fout omdat ze van een belofte een werkopdracht maken. Terwijl “gij zult” fundamenteel een belofte is! Het is dezelfde vorm als

• “gij zult de vader van een menigte volken zijn” (Gen.17:4) of
• “gij zult niet meer Jakob heten” (Gen.35:10) of
• “gij zult mijn aangezicht niet zien” (Gen43:3) of
• “gij zult kracht ontvangen” (Hand.1:8).

Ook dit zijn stuk voor stuk aanzeggingen en beloften! Vertalers die van “gij zult heilig zijn”, “weest heilig” maken, zijn niet alleen ontoelaatbaar vrij bezig – ze helpen de hele clou om zeep! Ze vallen in exact dezelfde fout als die Paulus het jodendom van zijn dagen verwijt.

“… doch Israel, hoewel het een wet ter gerechtigheid najaagde, is aan de wet niet toegekomen. Waarom niet? Omdat het hierbij niet uitging van geloof, maar van werken.”
Romeinen 9:31,32

Ondubbelzinnig staat hier dat Israël aan de wet niet is toegekomen omdat ze dachten dat de wet gewerkt moest worden. Ten onrechte dus. Want de wet is belófte. Hij en Hij alleen, ZAL het doen.

Delen: