is polygamie Bijbels?

Naast mij ligt een boek dat al enige jaren wacht op een bespreking. Voor de lezers van de GoedBericht-blog snij ik daarmee een onderwerp aan waar vermoedelijk niet velen zich ooit het hoofd over zullen hebben gebroken. Het boek is een hartstochtelijk pleidooi voor polygamie onder de titel ‘The Great Omission’, geschreven door Clyde L. Pilkington, jr. De schrijver heeft tal van boeken geschreven die ik warm aanbeveel, maar daar behoort dit boek helaas niet bij. Pilkington verdedigt dat het getrouwd zijn van een man met meerdere vrouwen volstrekt Bijbels is. Zoals een vader meerdere kinderen kan liefhebben, zo kan een man ook meerdere vrouwen liefhebben, zo stelt de schrijver. Pilkington verdedigt de patriarchale familie, met de man als hoofd. Ik wil me in deze bespreking beperken tot zijn argumentatie vanuit de Bijbel.

De schrijver benadrukt dat polygamie nergens in de Bijbel verboden wordt. Sterker: tal van Bijbelse figuren zijn ons in polygamie voorgegaan. Denk aan Abraham, de vader van alle gelovigen, die zowel vrouwen als bijvrouwen had (Gen.25:6). Dat geldt ook voor de Jakob, die twaalf  zonen verkreeg bij twee vrouwen en twee bijvrouwen (Gen.30:4,9). Pilkington wijst ook op Mozes die getrouwd was met een Midianitische (Zippora; Ex.2:21) en een Ethiopische (Num.12:1). Verder valt te denken aan Gideon die vele vrouwen had (Richt.8:30). En Elkana, de vader van Samuël (1Sam.1:2). Of wat te denken van David, “de man naar Gods hart” (2Sam.12:8)? Beroemd en berucht is vooral diens zoon Salomo, die maar liefst 700 vrouwen en 300 bijvrouwen had (1Kon.11:3). Maar denk ook aan koning Joas die “deed wat recht is in de ogen des HEREN” en zich twee vrouwen nam (2Kron.24:2,3).

In de Mozaïsche wetgeving is ook een regeling getroffen in geval een man zich meer dan één vrouw zou wensen (Ex.21:10). Pilkington wijst ook op de profeet Ezechiël waar God zelf wordt voorgesteld als wettig (d.w.z. middels de wet van Mozes) getrouwd met twee vrouwen (Ohola en Oholiba; Ezech.23:4).

Tot zover de belangrijkste redenen die Pilkington vanuit de Bijbel aanvoert ter verdediging van polygamie. Puntsgewijs een reactie.

1. Het is waar: nergens in de Schrift wordt polygamie veroordeeld. De morele verontwaardiging die Westerse mensen daarover uitspreken, is niet op de Bijbel gebaseerd.

2. Hoewel polygamie veelvuldig in de Bijbel voorkomt, dienen we vast te stellen dat het “van den beginne” niet zo is geweest (vergl. Mat.19:8). God gaf aan Adam één vrouw, niet meerdere. En de beroemde huwelijks-oorkonde dat daarop gebaseerd is (Gen.2:24) en door zowel Jezus (Mat.19:5) als Paulus wordt aangehaald (1Kor.6:16; Ef.5:31), spreekt eveneens van een man die “zijn vrouw” aanhangt. Let wel “zijn vrouw”, d.w.z. enkelvoud.

3. De eerste keer dat in de Bijbel sprake is van polygamie is in Gen. 4:19. Daar treffen we Lamech die zich zowel Ada als Silla tot vrouw nam. Deze vermelding is geen aanbeveling, want Lamech markeert in Genesis 4 een lijn die van God afvoert.

4. Nergens in de Bijbel wordt polygamie aanbevolen. En voor zover de Bijbel polygamie beschrijft (Abraham, Jakob, David, Salomo) kunnen we daar evenmin een aanbeveling uit opmaken. Polygamie is in de Bijbel altijd een bron van rivaliteit en jaloezie.

5. In het NT komen we nergens polygamie tegen. Wat we wél lezen is dat Paulus tot drie keer toe schrijft dat mannen in een vooraanstaande positie als opziener of dienaar “één vrouw” (Tit.1:6; 1Tim.3:2,12) zouden hebben. Zij zouden gastvrij, verstandig, rechtvaardig, bekwaam enz. zijn, maar óók “de man van één vrouw”. Monogamie blijkt een eigenschap te zijn die voor Paulus behoort tot de voorbeeldfunctie. Pilkington maakt zich daarvan af door te beweren dat “één vrouw” niet anders betekent dan “een vrouw”, maar dat is onzin. Paulus gebruikt geen onbepaald lidwoord maar een bepaald telwoord. Het Griekse ‘mia’ dat 79 keer voorkomt in het NT, betekent altijd één (zie Efeze 4:4-6).

6. Pilkingtons argumentatie is volledig gebaseerd op het OT. Niet op zoals “het van den beginne is geweest” maar op wat “onder de wet” was toegestaan. Met dat uitgangspunt gaat hij de mist in. We zouden ons startpunt nemen in de heldere, ondubbelzinnige uitspraken van Paulus, de “apostel en leermeester van de natiën”. En vanuit zijn onderwijs kennis nemen van de overige Schriften.

Reageer op Facebook

Delen: