de auteur als schepper

22-05-2019 - Geplaatst door Andre Piet

Een schrijver van fictie schept een wereld die hij geheel naar eigen goeddunken kan vormgeven. Hij is autonoom, tot in het kleinste detail. De omgeving, de tijd, gebeurtenissen, personages en karakters, keuzes, ja de hele verhaallijn is compleet aan hem. De fictie-schrijver kan zich bedienen van allerlei genres. Hij kan een oorlogsroman schrijven, een liefdesverhaal, science fiction of een detective. Maar wat hij ook doet, om tot een goed verhaal te komen heeft hij een paar basis-ingrediënten nodig.

drie-act structuur

Ieder goed verhaal kent een drie-act structuur: een begin, een midden en een einde. Het begin is de zogenaamde set-up: de introductie en kennismaking. Dan volgt het midden, waarin zich het conflict afspeelt. Het conflict dat is het drama dat meestal het overgrote deel van het verhaal beslaat. En ten slotte volgt het einde: de uitkomst van het conflict. Klassiek is ’the happy end’.

contrast

Een ander basis-ingrediënt waar geen schrijver buiten kan is contrast. Voor een goed verhaal heeft de schrijver per definitie kwaad nodig. Dat kan een ziekte zijn, een sterfgeval, een moord, overspel, een ramp, oorlog, verdriet enzovoort. De goede schrijver kan niet zonder.

alles heeft een doel

Een goed schrijver zal in zijn verhaal ook niets aan het toeval overlaten. Wellicht dat de lezer allerlei details ontgaat, maar de vakman heeft voor alles wat hij zijn verhaal laat gebeuren, een motief. Zelfs volstrekt toevallige gebeurtenissen in het verhaal, laat de auteur met opzet plaatsvinden. Niets in het boek vindt zomaar plaats.

verborgen plot en climax

Elke fictie-schrijver verwerkt in zijn verhaal ook een verborgen plot. Niet alleen de detective-schrijver doet dit. Het plot is het plan dat zich uitrolt gedurende het script, maar dat tot aan het einde verborgen is. Hooguit laat het zich vermoeden, niet méér dan dat. Pas aan het einde wordt het verborgen plot openbaar. Het is het verrassende einde van het verhaal dat de climax moet vormen. Het hoogtepunt.

de Schepper en His Story

Wat voor een feilbaar fictie-schrijver geldt, is ultiem van toepassing op de Schepper van hemel en aarde. Hij is de grote Auteur van de geschiedenis, ‘His Story’. Vanaf het begin verkondigde Hij reeds de afloop (Jes.46:10). Ook zijn creatie heeft een drie-act structuur. Alles is uit Hem, alles is door Hem en alles is tot Hem (Rom.11:36). Alle creaties bestaan slechts bij de gratie van Hem (Hand.17:25). Niets dat plaatsvindt, vindt plaats zonder dat Hij het een plaats geeft. Daarbij is er niets dat Hij aan het toeval overlaat. Hij heeft alles gemaakt voor zijn doel (Spr.16:4). Alle schijnbaar willekeurige gebeurtenissen, de foute keuzes van personages, rampen en onheil kunnen nooit gebeuren buiten Hem om. Want Hij alleen is de Auteur. Let wel: als een auteur een moord laat plaatsvinden of wanneer ander onheil in het verhaal geschiedt, dan is de auteur daaraan niet ‘schuldig’. Schuld is een begrip dat een rol speelt in het verhaal, maar de auteur zelf staat daar volkomen boven. Het is zelfs nog sterker: de auteur die allerlei onheil laat plaatsvinden, verdient de eer om het script, het plot en het verrassende einde! Alles in het boek heeft immers een bedoeling. Zo verklaart GOD zelf hoogstpersoonlijk de Schepper te zijn van goed en kwaad (Jes.45:7). Kennis van goed is nooit los verkrijgbaar: geen kennis van goed zonder kennis van kwaad (Gen.2:9). De ‘min’ halverwege het verhaal blijkt aan het einde een ‘plus’ te zijn geworden. Niemand anders dan de ene Schepper, de ‘Theos’ (=plaatser) verdient daarvoor alle eer!

eind goed…

Een boek of film mag niet eerder beoordeeld worden dan aan het eind. Dat geldt trouwens voor elke creatief werk: ook een gedicht, beeldhouwwerk, muziekstuk, tekening of schilderij zou men pas beoordelen als het klaar is. Dat geldt ook voor GODS schepping. Zijn werk is nog (lang) niet af. Still under construction. Ieder oordeel dat een mens zich aanmatigt over GODS werk zolang dat nog niet compleet is, is een voor-oordeel. Want de grote climax wacht nog. Eind goed, al goed!