Paulus’ moeite met Jeruzalem

In mijn toespraak zondag j.l. (Zoetermeer) besprak ik een tweetal ontmoetingen tussen Paulus en Jakobus, “de broer van de Heer”, zoals deze staan beschreven in Galaten 1 en 2.  In die hoofdstukken maakt Paulus duidelijk dat zijn bediening volkomen los staat van die van de apostelen in Jeruzalem. Toen hij geroepen werd op de weg naar Damascus heeft hij zich uitdrukkelijk niet bij hen vervoegd maar is in plaats daarvan naar Arabië vertrokken (1:17), het land waar de Heer zich ooit aan Mozes openbaarde (4:25). Er gingen drie jaren overheen eer Paulus naar Jeruzalem reisde. Niet om geïnformeerd te worden of om erkenning te krijgen maar om zijn verhaal te vertellen aan Petrus, bij wie hij vijftien dagen verbleef (1:18). Slechts Jakobus heeft hij bij die gelegenheid ook gezien (1:19).

Het duurde maar liefst veertien jaren eer Paulus opnieuw zijn collega-apostelen opzocht in Jeruzalem. Dat was niet op uitnodiging en evenmin omdat hij op het matje geroepen werd. Hij ging “naar openbaring” schrijft hij (2:2). Aan degenen die in aanzien waren zoals Jakobus, Petrus en Johannes (2:9) heeft hij toen het Evangelie voorgelegd dat hij onder de natien verkondigde (2:2). Welbewust alleen aan hen, zonder aanwezigheid van anderen.

… afzonderlijk echter aan hen, die in aanzien waren, opdat ik niet vruchteloos liep of gelopen had.

Waarom schrijft Paulus dit? Was hij bang dat zijn boodschap buiten deze kring op verzet zou stuiten? Was het omdat Paulus zich ervan bewust was dat zijn boodschap anders was dan wat Petrus en de zijnen brachten? Immers, aan hem was “het Evangelie van de voorhuid” toevertrouwd zoals aan de Petrus c.s. het Evangelie “van de besnijdenis” (2:7). Voelde Paulus al aan dat hij onder de Joden in Jeruzalem moeilijk lag? Inderdaad, alles wijst er op. Bij een volgend bezoek aan Jeruzalem zou dit angstig voorgevoel in elk geval bewaarheid worden.

In Handelingen 21 lezen we dat Paulus in Jeruzalem arriveert en daar een ontmoeting heeft met Jakobus en de oudsten (21:17,18). Vrijwel direct komt Paulus’ kwalijke reputatie in Jeruzalem ter sprake. Hij zou de Joden onder de natiën afval van Mozes leren (21:21) en Jakobus doet een voorstel om deze beschuldiging te ontkrachten. Paulus zwijgt en schikt zich in het voorstel. Maar het mocht niet baten. Als hij na zeven dagen opgemerkt wordt in de tempel ontstaat een grote opschudding onder heel het volk (21:27,28) en pogen ze hem te vermoorden (21:31). Enfin, Paulus wordt gevangen genomen om enkele jaren later geketend naar Rome af te reizen.

Waar het nu om gaat, is dat Paulus vanaf de aanvang zich heeft gerealiseerd dat hij niet geaccepteerd werd bij de meerderheid van de Joden in Jeruzalem. Ook (en juist) niet bij de omvangrijke Messias-belijdende gemeenschap (“myriaden”; 21:20) daar. Ver voordat het conflict escaleerde heeft Paulus dit al aangevoeld en vermeed hij de stad. Daarom wilde hij alleen aan een kleine kring van apostelen zijn evangelie voorleggen.

Reageer op Facebook

Delen: