toch tweestrijd?

Van een trouwe bezoeker van goedbericht.nl ontving ik een mailtje met vragen, die mogelijk ook bij andere lezers spelen en daarom wellicht nuttig zijn om voor een breder publiek te bespreken. Ik volg de inhoud op de voet en plaats hier en daar aantekeningen.

André,

Ik las pas je weblog over ‘oude en nieuwe natuur’ en ik ben in de Bijbel gedoken om dat te onderzoeken.

Een ideale reactie! Elke bewering over de Bijbel dient in diezelfde Bijbel gechecked te worden. 

Ik zit nog met 1 ding en dat is dat ondanks dat wij een nieuwe mens zijn, de zonde toch nog actief in ons is.

De zonde wordt actief daar waar we gericht zijn op de zonde. Oók wanneer we proberen de zonde te bestrijden. De activiteit van de zonde in ons, is evenredig aan de aandacht die we het geven.

Dat zou dan zijn wat sommigen noemen, de oude mens of de zondige natuur.

Een zondige natuur kent de Bijbel niet. Integendeel, niet de natuur (instinct) van de mens heet zondig maar juist het tegen de natuur ingaan. “Onnatuurlijk” noemt Paulus dat (Rom.1:26).
Met “de oude mens” wordt gedoeld op de mens voordat deze Christus leerde kennen (Ef.4:22).

Hoe ‘moet’ ik dat zien? Is dat dan niet meer onze ‘ik’, maar is dat de zonde die in ons woont/werkt? Paulus zegt dat volgens mij ook zo in Rom. 7:20.

Klopt. Paulus maakt dat onderscheid heel duidelijk. “Indien ik nu datgene doe, wat ik niet wens, dan bewerk ik het niet meer, maar de zonde, die in mij woont”.

Maar een stukje verder in Rom. 7:26 lijkt het of Paulus toch spreekt over zo’n tweedeling van twee naturen als hij zegt: Zo dan, ik zelf dien wel met het gemoed de wet Gods, maar met het vlees de wet der zonde.

Inderdaad, in Romeinen 7 wordt een tragische tweestrijd beschreven. De apostel toont in dit hoofdstuk wat er gebeurt als een mens zich “onder de wet” stelt. Hij noemt als voorbeeld: proberen “niet te begeren” (7:7). Resultaat: “… wat ik niet wens, het kwade, dat doe ik” (7:19). Dat is de tragiek van iedereen die zich “onder de wet” plaatst. Wanneer een mens gaat strijden tegen de zonde, wordt hij (ongewild) beheerst door de zonde. Dat is het tegenovergestelde van het negeren van de zonde, nl. door te leven voor God (Rom.6:10).

Ook in Romeinen 8 kom ik weer die tweedeling tegen, daar is het: Geest tegenover vlees.

Dat is een andere tweedeling. In Romeinen 7 gaat het om een stijd van een mens tegen de zonde. In Romeinen 8 gaat het om de Gods Geest die staat tegenover “de gezindheid van het vlees”. “Het vlees”, de prikkels van het lichaam, zijn niet zondig op zich, maar hebben controle en sturing nodig. Dat vindt plaats als we “naar de Geest” wandelen. Dat wil zeggen: onze geest, gestuurd door Gods Geest (lees: het Woord) zal dan de controle voeren.

Het lijkt in deze gedeeltes toch telkens te gaan om 2 zaken die in een mens aanwezig zijn en die lijnrecht tegenover elkaar staan. Als je dat 2 naturen noemt, is dat geen Bijbelse term, dat ben ik met je eens, maar de gedachte lijkt me wel Bijbels.

Nee, het is veel meer dan een kwestie van terminologie. In Romeinen 7 is er sprake van iemand die wanhopig strijdt tegen de zonde. In Romeinen 8 gaat het om iemand die “de gezindheid van de Geest” heeft, d.w.z. de dingen van de Geest bedenkt, met als gevolg “leven en vrede” (8:6). Ook zo iemand heeft, zolang hij in dit zwakke en sterfelijke lichaam woont, te maken met de ongewenste “werkingen van het lichaam” maar deze worden ‘overruled’ (8:13). Niet door een strijd daartegen (dat werkt slechts averechts!) maar door het negeren daarvan. Negeren bestaat bij de gratie van het bedenken (>aandacht geven) van andere dingen.  

Nog een voorbeeld: in Galaten 2:20 zegt Paulus dat hij met Christus is gekruisigd, maar dat hij toch leeft. Weliswaar is dat Christus die in hem leeft, maar hij noemt het toch ook zijn ‘ik’.

Lees ook het voorgaande vers. “Want ik ben door de wet voor de wet gestorven om voor God te leven”. Niet langer de negatieve strijd tegen de zonde  – dat was Paulus’ vroegere identiteit. Nu heeft hij een nieuw leven, nl. dat van de opgewekte Christus op Wie hij gericht is. Christus is het die met Zijn licht de duisternis in een mens doet verdrijven.

Als jij spreekt over schizofreen in je weblog, moet ik denken aan Johannnes die ook 2 tegengestelde dingen lijkt te zeggen:
1 Joh. 1:8: “Indien wij zeggen, dat wij geen zonde hebben, zo verleiden wij onszelven en de waarheid is in ons niet.”
tegenover:
1 Joh. 3:9: “Een ieder, die uit God geboren is, die doet de zonden niet, want Zijn zaad blijft in hem; en hij kan niet zondigen, want hij is uit God geboren.”

De opmerking in 1Joh.1:8 gaat niet over gelovigen in het algemeen. Dat blijkt uit het verband. 1:8 loopt parallel met 1:6:  “Indien wij zeggen, dat wij gemeenschap met Hem hebben en in de duisternis wandelen, dan liegen wij en doen de waarheid niet…”. Hoofdstuk 1:8 gaat over gelovigen die in de duisternis wandelen en toch zeggen geen zonde te hebben. Zij misleiden zichzelf en de waarheid is niet in hen.
Hoofdstuk 3:9 is de absolute waarheid: wat uit God geboren is zondigt niet en kán niet zondigen. Voorzover er sprake is van zonde, is dit omdat we ons nog oriënteren op wat “achter ons ligt” (> “de vleespotten van Egypte”). Zolang we in licht licht wandelen zal de duisternis (=zonde) geen rol in ons leven spelen.

Ben benieuwd naar je reactie. Als je nog eens om een onderwerp voor een bijbelstudie verlegen zit….

Ik zit niet om bijbelstudieonderwerpen verlegen, maar aangezien dit thema zo fundamenteel voor de praktijk van ons leven is, verdient het (denk ik) meer nog dan andere onderwerpen, onze volle aandacht. Hopelijk heeft deze weblog wat helderheid mogen brengen in zaken die tot dusver wellicht onduidelijk waren.

Delen: