preken of onderwijzen?

Onlangs was ik in een bijeenkomst en ik had daar een aantal verzen in Romeinen 1 uitgelegd. Naderhand kwam een vrouw naar mij toe en het werd me duidelijk dat de inhoud haar niet had aangesproken. Ze vond wat ik vertelde “zo rationeel”. Normaal gesproken zou ik dat als een compliment beschouwen maar zo bedoelde deze dame het uitdrukkelijk niet. Het ging haar, zo zei ze, vooral “om voelen”.  Ze wilde graag ook persoonlijke verhalen horen hoe dingen kunnen worden toegepast in het dagelijkse leven.

Wat deze vrouw van mij verlangde is wat in kerken een preek genoemd wordt en wat in theologische faculteiten als homilitiek (predikkunde) wordt onderwezen. Het doel van een preek is niet de studie of het onderwijs maar de toepassing voor het persoonlijk beleven en de dagelijkse wandel. Als we uitgaan van deze omschrijving dan klopt het dat de bewuste toespraak geen preek was. Dat beoogde ik ook niet. Afgezien van het feit dat in de volksmond een preek gewoonlijk een toespraak is waarin iemand onvriendelijk de les wordt gelezen. En voor anderen is een preek vooral een saai betoog.

Ik hoorde ooit over een dominee die zijn toespraak begon met de woorden: Gemeente, vandaag heb ik geen preek, want ik heb u iets te vertellen…

Dat is precies de reden waarom ik niet preek. Ik heb wat te vertellen! Niet om over die Bijbel te praten maar om er vanuit te spreken. Om te onderwijzen wat ikzelf daaruit heb mogen leren. Niet om anderen te trakteren op mijn eigen verhalen of illustraties maar om duidelijk te maken wat “er staat geschreven”. Ook niet om gevoelens te vertolken of om een gevoelige snaar bij anderen te raken. In al die gevallen maak je van de Bijbel een kapstok: bedoeld om je eigen gedachten aan op te hangen. Dan is de spreker geen “dienaar van het Woord” maar een dienaar van zijn eigen gedachten. Mensenwoord dus.

Waar werkelijk behoefte aan is, is om het Woord van God te horen. Recht gesneden (2Tim.2:15). Want vergis u niet: dat Woord getuigt van zichzelf dat het “levend en krachtig is en scherper dan enig tweesnijdend zwaard” (Hebr.4:12). Breng daarom dat Woord. Puur en onvermengd. Zonder menselijke toevoeging. Dat is wat de psalmist bedoelde toen hij schreef: “de opening van Uw woorden verspreidt licht, begrip gevend aan de eenvoudigen” (Ps.119:130). Kennis van dat Woord is uiterst krachtig: het informeert ons niet alleen, het transformeert ons ook!

Reageer op Facebook

Delen: