10. Is de tweede dood geen overdrachtelijke dood?

Inderdaad, het begrip ‘dood’ wordt in de Bijbel soms in figuurlijke zin gebruikt. Zo zegt de vader in de bekende gelijkenis van de verloren zoon tegen de oudste zoon “uw broeder hier was dood en is levend geworden” (Luc.15:32). Uiteraard was de verloren zoon niet letterlijk dood, maar voor de vader als dood. En Jezus zegt tegen een man die onder voorbehoud Hem wil volgen: “laat de doden hun doden begraven” (Mat.8:22). Mensen die God niet kennen noemt Jezus hier ‘doden’. Ze zijn zich niet bewust van God  en hebben eigenlijk geen leven. Paulus spreekt in een soortgelijk verband van “levend gestorven” (1Tim.5:6).

Maar is het gegeven dat een woord figuurlijk gebruik wordt, een reden dat we altijd op voorhand de letterlijke betekenis in twijfel moeten trekken? Waren de dieren in de ark van Noach misschien geen letterlijke dieren, omdat de Bijbel ook wel eens figuurlijk over dieren spreekt? Was het water van de Rode Zee of de Jordaan waar Israël doorheen trok misschien geen letterlijk water, omdat de Bijbel ook dikwijls in figuurlijke zin over water spreekt? Was de woestijn waarin de Israëlieten rondtrokken wel een letterlijke woestijn, omdat de Bijbel het begrip ‘woestijn’ ook wel eens overdrachtelijk gebruikt? Iedereen begrijpt dat zo’n benadering het einde zou betekenen van normale communicatie. We hebben de Bijbel letterlijk te nemen, tenzij de context zelf anders aangeeft. Zoals in het voorbeeld hierboven: de verloren zoon was niet letterlijk dood geweest en dus bedoelt de vader zijn uitspraak overdrachtelijk. Dit behoort tot het ABC van begrijpend lezen.

Bij de eerste vraag zagen we reeds dat “de tweede dood” geen verklaring behoeft, maar juist de verklaring is. “Dat is de tweede dood”, lezen we tot twee keer toe. Daar hoeft niets geïnterpreteerd te worden, want het is de interpretatie.

Delen: