paarden in de profetie – dier of beeld?

In verschillende profetieën over de eindtijd wordt gesproken over paarden. Dat roept de vraag op hoe dit verstaan moet worden. Gaat het daarbij om letterlijke dieren die in toekomstige oorlogen een rol zullen spelen? Of is de taal symbolisch bedoeld? Zeker in onze tijd, waarin oorlogsvoering allang niet meer plaatsvindt te paard, lijkt dat op het eerste gezicht vreemd. Toch worden paarden in de Schrift nadrukkelijk genoemd in profetieën die nog toekomstig zijn (zoals Zacharia 12:4; Ezechiël 38:4; Micha 5:10). Hoe moeten we dat verstaan?

symbolisch taalgebruik in Openbaring

Eerst dit: soms is er overduidelijk sprake van symbolische taal. In Openbaring 6 leest Johannes over een rood paard, een zwart paard en een groen (vaal) paard. Dergelijke benamingen wijzen niet op letterlijke dieren, maar op machten die oorlog, honger of dood vertegenwoordigen. Nog duidelijker is Openbaring 9 waar wezens worden beschreven die trekken als paarden, maar gezichten hebben als mensen, haar als vrouwen, en tanden als leeuwen. Dit zijn geen aarde-dieren, maar apocalyptische symbolen van oordeel.

Ook Openbaring 19 is onmiskenbaar beeldspraak: de wederkomst van Christus wordt beschreven als een ruiter op een wit paard, wiens kleed gedoopt is in bloed, met op zijn hoofd vele diademen en een zwaard uit zijn mond. Niemand leest dit letterlijk. Het witte paard is het symbool van zijn koninklijke macht waarmee Hij als Overwinnaar verschijnt, gevolgd door hemelse krijgslegers – eveneens afgebeeld op witte paarden.

Deze passages laten zien dat het begrip “paard” in profetische taal een diepere betekenis draagt dan alleen een dier.

profetieën met concrete taal

Er zijn echter ook profetieën die nog op vervulling wachten en waarin het taalgebruik concreet en letterlijk oogt. Zo zegt JAHWEH in Zacharia 12:4:

Te dien dage zal Ik alle paarden met schrik slaan en hun ruiters met waanzin…

Ook in de profetieën van Ezechiël over Gog uit het land Magog (Ezechiël 38:4) wordt gesproken over paarden, ruiters en een groot leger. En zelfs in de toekomst beloofd wordt dat God “de paarden uit uw midden verdelgen” (Micha 5:10). Hoe verhouden deze concrete beschrijvingen zich tot de symbolische passages uit Openbaring?

Het antwoord ligt niet in het vervangen van het woord “paard” door een modern militair voertuig, maar in het begrijpen van wat het paard in de Schrift vertegenwoordigt.

het paard als symbool van militaire macht

In de Bijbel staat het paard niet voor landbouw of transport van burgers, maar bijna altijd voor oorlogsvoering. Het was hét middel waarmee koningen hun militaire macht uitbreidden. Daarom lezen we in Deuteronomium 17:16:

Maar hij (de koning) zal niet veel paarden houden… om het volk niet terug te voeren naar Egypte om paarden te vermeerderen.

Paarden vergaren betekende militaire macht opbouwen. Ook Psalm 20:8 maakt dat duidelijk:

Dezen roemen op wagens en die op paarden, maar wíj roemen op de Naam van JAHWEH, onze God.

Paard en wagen staan hier als representanten van menselijke krijgsmacht, in tegenstelling tot vertrouwen op God (vergl. Psalm 147:10).

In profetische taal wordt “paard” dus vaak gebruikt als aanduiding voor de militaire kracht van de volken. Het woord is correct vertaald – het betekent paard – maar het duidt méér dan het dier: het representeert strijdkracht.

herkenbaar in ons eigen taalgebruik

Ook in onze moderne taal leeft deze symboliek voort. We spreken nog steeds over paardenkracht als eenheid van motorisch vermogen. Het dier zelf is verdwenen uit het verkeer, maar het woord is blijven staan als aanduiding van kracht.

Nog sprekender is de term cavalerie. Dit woord is rechtstreeks afgeleid van het Latijnse caballus (paard). Oorspronkelijk betekende het: militairen te paard. Tegenwoordig gebruikt men “cavalerie” voor tankdivisies en gepantserde voertuigen. Het begrip verwijst dus niet meer naar het dier, maar naar de functie: snelle, mobiele slagmacht.

Dit laat zien dat het paard als begrip (ook los van het dier) blijvend verbonden is met militaire macht. Dat is precies zoals het in de Schrift functioneert.

conclusie: beeldtaal met profetische zeggingskracht

Wanneer profetieën spreken over paarden in het eindtijdelijke gebeuren, gaat het niet primair om de vraag of er letterlijke paarden zullen verschijnen, maar om wat deze paarden vertegenwoordigen: de krijgsmacht van de volken. De taal is concreet, maar het beeld is tijdloos. Het paard stond toen voor militaire macht – en dat doet het vandaag nog steeds, zij het in andere vorm.

De profetieën laten zien dat de volken met hun volledige militaire capaciteit zullen optrekken tegen Jeruzalem. Maar het is JAHWEH die hun kracht zal verbreken. Of die kracht zich toont in paarden, tanks of drones – de terminologie blijft dezelfde. Het “paard” staat voor de menselijke strijdmacht die God teniet doet om zijn Naam te verheerlijken in Jeruzalem.

Delen: